Studiegids

nl en

Levinas en Rosenzweig over liefde, taal en verlossing

Vak
2014-2015

Toegangseisen

  • BA-studenten Wijsbegeerte: propedeuse Wijsbegeerte behaald.

  • Studenten van andere opleidingen: propedeuse behaald, evenals de volgende cursussen: Cultuurfilosofie, History of modern Philosophy.

Voor keuzevak- en gaststudenten is het aantal plaatsen beperkt.

Beschrijving

Rosenzweig en Levinas bevinden zich als joodse denkers van de twintigste eeuw in hetzelfde spoor. Beiden oefenen zij kritiek op het totaliteitsdenken; ze benadrukken de plaats van de enkeling in de filosofie en geven aan te willen breken met een filosofische benadering waarin de theorie centraal staat. Er zijn echter ook verschillen: Rosenzweig denkt meer in de lijn van Hegel (ondanks zijn kritiek op de totaliteitsdwang van het idealistische denken); Levinas werkt verder in de lijn van Husserl en Heidegger.

Dit college biedt een inleiding op en grondige verkenning van de filosofie van Rosenzweig en Levinas, met als leidraad hun denken over taal, liefde en verlossing omdat in deze thematiek de eigen bijdrage van het dialogische denken het sterkst naar voren komt. Concentratie op deze thematiek maakt het ook mogelijk de verschillen tussen Rosenzweig en Levinas goed te signaleren. Overeenkomsten en verschillen worden onderzocht een aan de hand van een close reading van teksten uit hun hoofdwerken (Der Stern der Erlösung en Totalité et infini). In hoeverre wordt Rosenzweigs denken over taal, liefde en verlossing beïnvloed door zijn vorming in de dialectiek, en hoe wordt dit doorkruist door zijn oriëntatie op de ‘bijbelse grammatica’? In hoeverre is Levinas in zijn denken over liefde, taal en verlossing schatplichtig aan Rosenzweig? Wat is de invloed van de fenomenologie op dit punt?

Leerdoelen

De student die de cursus succesvol heeft afgerond heeft kennis van:

  • het denken van Levinas en Rosenzweig over taal, liefde en verlossing;

  • overeenkomsten en verschillen tussen Rosenzweig en Levinas.

De student die de cursus succesvol heeft afgerond is in staat om:

  • de posities van Rosenzweig en Levinas inzake taal, liefde en verlossing te begrijpen en daar zowel mondeling als schriftelijk helder uitdrukking aan te geven;

  • de posities van Rosenzweig en Levinas uit te leggen in relatie tot hun levensbeschouwelijke en filosofische achtergrond;

  • een (begin van ) een eigen beargumenteerde en kritische positie in te nemen ten aanzien van één of twee aspecten van de besproken perspectieven.

Rooster

Zie Collegeroosters Wijsbegeerte 2014-2015, BA Wijsbegeerte (BA Plus-traject of Standaardtraject), derde jaar.

Onderwijsvorm

  • Gecombineerd hoor-/werkcollege

Voor deze cursus geldt een aanwezigheidsplicht.

Studielast

Totale studielast: 280 uur.
Volgen van college: 42 uur
Bestuderen van de verplichte literatuur: 56 uur
Maken van opdrachten ter voorbereiding op het college: 20 uur
Schrijven van twee papers (inclusief inlezen / onderzoek): 162 uur

Toetsing

  • Mid-term paper (40%)

  • Eindpaper (60%)

Voldoende participatie aan het college en voorbereidende opdrachten is een voorwaarde voor deelname aan de toetsing.

Voorwaarde voor een voldoende resultaat is actieve participatie aan de colleges, het uitvoeren en presenteren van minstens vier college-opdrachten, en het presenteren van de vraagstelling van het eindpaper.

Voor de cursus wordt één herkansing aangeboden over de gehele stof. Een student die niet heeft deelgenomen aan de eerste tentamengelegenheden (deel- en eindtentamen), heeft geen toegang tot de herkansing.

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor het ter beschikking stellen van collegemateriaal.

Literatuur

Verplichte literatuur (tevoren aanschaffen):

  • Emmanuel Levinas, Totalité et infini. Essai sur l’extériorité, La Haye 1971 (of latere herdruk).

  • Franz Rosenzweig, Der Stern der Erlösung, Berlin 1999.
    (Een Nederlandse of Engelse vertaling van beide werken kan als aanvulling gebruikt worden).

Aanbevolen literatuur (raadplegen):

  • Simon Critchley and Robert Bernasconi (eds)., The Cambridge Companion to Levinas. Cambridge 2002.

  • Theodore de Boer, The Rationality of Transcendence. Studies in the Philosophy of Emmanuel Levinas. Amsterdam 1997.

  • Dermot Moran, Introduction to Phenomenology. London 2000.

  • Franz Rosenzweig, Die Schrift, Aufsätze, Übertragungen und Briefe, Königstein 1984.

  • Hilary Putnam, Jewish Philosophy as a Guide to Life, Bloomington 2008.

  • Yudith Kornberg Greenberg, Better than Wine. Love, Poetry and Prayer in the Thought of Franz Rosenzweig. (Atlanta 1996).

  • Renée van Riessen, Erotiek en dood, met het oog op transcendentie in de filosofie van Levinas, Kampen 1992.

  • Norbert M. Samuelson, A User’s Guide to Franz Rosenzweig’s Star of Redemption, Richmond 1999.

Aanmelden

Aanmelden voor cursus en tentamen via uSis is verplicht.
Zie Inschrijven voor cursussen en tentamens

Studenten wordt geadviseerd de registratie in uSis te doen met behulp van het studieactiviteitsnummer. Dit nummer kan worden gevonden in het collegerooster onder de kolom “Act. nr.”.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Aanmelden voor Contractonderwijs
Aanmelden voor Studeren à la carte: niet van toepassing

Contact

Prof. dr R.D.N. van Riessen

Opmerkingen

—-