Studiegids

nl en

Taalwetenschap

Taalwetenschap is denken over taal op wetenschappelijke grondslag. Als je Taalwetenschap studeert, bestudeer je taal en het gebruik ervan vanuit alle denkbare invalshoeken.

De duur van de opleiding is drie jaar, in voltijd. De voertalen zijn Nederlands en Engels. Uitgebreidere informatie kun je vinden onder ‘Meer info’. Voor meer informatie voor studenten kun je ook terecht bij de website van Taalwetenschap. Het bezoekadres is van Wijkplaats 3 te Leiden.

Eerste jaar

Voor de gehele propedeuse wordt extra onderwijstijd geprogrammeerd: 8 uur voor de introductiedag, 2 uur voor studievoorlichting, en 1 uur voor het intakegesprek.

Vak EC Semester 1 Semester 2

Verplichte vakken in het eerste en tweede semester

EERSTE SEMESTER

Talen van de Wereld 5
Sociolinguïstiek 5
Fonologie 1 5
Taal en cultuur van de Indo-Europeanen 5
Klanken van de wereld 5
Taal in gebruik 5
Academische Vaardigheden (Taalwetenschap)

TWEEDE SEMESTER

Historische taalkunde 5
Morfologie 5
Syntaxis 1 5
Taalgebruik & diversiteit 5

Gebonden keuzeruimte in het tweede semester

De student kiest twee cursussen. De keuze wordt mede bepaald door het traject dat de student in het tweede jaar wil kiezen.

Voobereidend op Taal en Cognitie in het Tweede jaar

Psycholinguïstiek 5
Experimentele Fonetiek 5

Voorbereidend op Taal en Communicatie in het Tweede jaar

Argumentatieve en retorische analyse 5
Woord en betekenis 5

Voorbereidend op Taalbeschrijving in het Tweede jaar

Structuurcursus van een niet-westerse taal 5
Woord en betekenis 5

Voorbereidend op VIET in het Tweede jaar

Litouws 5
Gotisch 5

Tweede jaar

Vak EC Semester 1 Semester 2

EERSTE SEMESTER

Iedereen volgt het vak Wetenschapsfilosofie. Daarnaast volg je de verplichte vakken van de door jou gekozen specialisatie.

Kerncurriculum: Wetenschapsfilosofie 5

Taal en Cognitie

Semantiek 1 5
Taalverwerving 5
Neurolinguïstiek 5
Experimental Methods I: Design & Techniques 5
Syntaxis 2 5

Taal en Communicatie

Traject gebonden keuzeruimte Taal en Communicatie I 15
Tekstgenres 5
Stilistiek 5

Taalbeschrijving

Traject gebonden keuzeruimte Taalbeschrijving I 10
Beschrijvende taalkunde 1 5
Taaltypologie 5
Beschrijving niet-westerse taal I: Trio Taalstructuur en culturele context 5

VIET

Studenten die Grieks op de middelbare school hebben gehad, volgen het vak Grieks taalverwerving 1 & 2. Zie de e-Studiegids Grieks en Latijnse Taal en Cultuur en neem z.s.m. contact op met de studiecoördinator GLTC, mw. Joelle Koning, tel. 071- 527 2665.

Indo-Europees I 5
Hittitisch I 5
Vedisch Sanskrit 5
Grieks voor iedereen: basiscursus grammatica en leesvaardigheid 1 en 2 5 en 5

TWEEDE SEMESTER

Taal en Cognitie

Traject gebonden keuzeruimte Taal en Cognitie 5
Fonologie 2 5
Semantiek 2 5
Analyse en synthese van spraak 5
Processing Syntax and Semantics 5
Statistiek voor taalkundigen 5

Taal en Communicatie

Traject gebonden keuzeruimte Taal en Communicatie II 10
Vergelijkende Stilistiek 5
Tekst- en gesprekanalyse 5
Language and Identity in the Middle East 5
Antropologische taalkunde 5

Taalbeschrijving

Traject gebonden keuzeruimte Taalbeschrijving II 10
Beschrijvende taalkunde 2 5
Antropologische taalkunde 5
Beschrijving niet westerse taal 2 (Berber) 5
Taal en prehistorie 5

VIET

Traject gebonden keuzeruimte VIET 5
Indo-Europees II 5
Taal en prehistorie 5
Historische Grammatica van het Anatolisch 5
Sanskrit 2 10

Derde jaar

Vak EC Semester 1 Semester 2

EERSTE SEMESTER

In semester 1 volg je de vakken die verplicht zijn binnen je specialisatie. Daarnaast heb je 15 ec voor de minor of een individueel keuzevakkenpakket.

Minor/Keuzevakkenpakket (15 EC) 15

Taal en Cognitie

In semester 1 zijn Experimental Methods, Stage/Werkgroep en Keuzevak Cognitie verplicht.

Experimental Methods II: Practicals & Projects 5
Keuzevak jaar 3 Taal en Cognitie 5

Kies één van de volgende twee cursussen:

Werkgroep Vorm en Betekenis 5
Stage 5

Taal en Communicatie

Woorden als wapens: retorische effecten van formuleringskeuzes 5
Kritisch denken, kritisch schrijven 5
Taallab: methoden van taalgebruiksonderzoek 5

Taalbeschrijving

Werkgroep Taalkundig Veldwerk A en B 10
Taaldocumentatie 5
Beschrijving niet-westerse taal III: Taalstructuur en culturele context: Ambon-Maleis 5

VIET

Historische grammatica Grieks I 5
Lectuur Vedische teksten I 5
Readings in Indo-European Linguistics 5

TWEEDE SEMESTER

In semester 2 volg je je laatste verplichte specialisatievak. Daarnaast volgt iedereen het thesis seminar en schrijft iedereen het BA-Eindwerkstuk. Ook in semester 2 heb je 15 ec voor de minor of een individueel keuzevakkenpakket.

Minor/Keuzevakkenpakket (15 EC) 15
BA-eindwerkstuk Taalwetenschap 10

Taal en Cognitie

Maak een keuze uit Werkgroep Klank en Klankstructuur of Stage (maximaal één stage)

Kies één van de volgende twee cursussen:

Werkgroep klank en klankstructuur 5
Stage 5

Taal en Communicatie

Accentwerkgroep Nederlandse Taalkunde: Taalkunde en retorica 5

Taalbeschrijving

Werkgroep Taalkundig Veldwerk A en B 10

VIET

Historische grammatica Grieks II 5

Keuzevakken

Alle keuzevakken binnen BA Taalwetenschap kunnen in het algemeen gekozen worden als invulling van de traject-gebonden keuzeruimte. De onderstaande lijsten geven per traject aan welke vakken het meest relevant kunnen zijn.

Vak EC Semester 1 Semester 2

Gedeelde keuzevakken voor alle trajecten

Corpus Linguïstiek 5

Taal en Cognitie:

Python for linguists 5
Topics in tweedetaalverwerving 5

Taal en Communicatie

Logica 5
Taalfilosofie 5

Taalbeschrijving

Classical Nahuatl 5

VIET

Inleiding Oud-germaanse talen 5
Oudhoogduits 5
Sloveens 5
Tochaars 5

Meer info

Eindtermen van de opleiding
Het programma
Specialisaties / trajecten
BA-eindwerkstuk en afstudeereisen
Aansluitende programma’s

Eindtermen van de opleiding

Bachelors Taalwetenschap:

  • beschikken over gevorderde kennis, analytische vaardigheden en inzicht op het terrein van taalkunde;

  • zijn in staat op elk van deze terreinen een afgebakend probleem zelfstandig dan wel in samenwerking met anderen te onderzoeken;

  • zijn in staat daarvan helder en duidelijk verslag uit te brengen in mondelinge of schriftelijke vorm;

  • kunnen kennis en inzicht op het gebied van taalkunde toepassen bij cognitieve en/of computationele analyse.

Zie ook: www.hum.leidenuniv.nl/studenten/reglementen/

Bindend studieadvies (BSA)

Voor meer informatie over de BSA-regeling en het bijbehorende studiebegeleidingsplan, zie www.studenten.leidenuniv.nl/rechtspositie-en-regelingen/regelingen/bsa

Het programma

Eerste jaar: propedeuse
De propedeuse biedt een brede oriëntatie in het verschijnsel menselijke taal en de studie van taal en verschaft de student inzicht in de verscheidenheid van talen. Je maakt kennis met de verschillende, ook interdisciplinaire, gebieden van taalonderzoek en krijgt scholing in methodes van taalanalyse. Zo kun je zelf ontdekken in welke richting jij je verder wilt specialiseren.

In de colleges worden boeken en artikelen gebruikt die, samen met de behandelde stof, je wegwijs maken in het vakgebied en de manier van redeneren. De colleges worden tevens gebruikt voor het aanleren van mondelinge en schriftelijke vaardigheden, het oefenen van technieken en het oplossen van problemen, zowel individueel als in kleine groepen. Je legt zo een gedegen basis voor het vervolg van je opleiding.

In het tweede semester van het eerste jaar kiest de student twee van acht keuzevakken binnen de gebonden keuzeruimte. De keuze wordt mede bepaald door het traject (=specialisatie) dat de student in het tweede en derde jaar wil kiezen.

Extra uren

  • Studievoorlichting keuzemogelijkheden in 2e semester: 2 uur

  • Introductiedag: 8 uur

  • Mentoraat: 24 uur

  • Intakegesprek: 1 uur

Tweede en derde jaar
In het tweede en derde jaar ontwikkel je je onderzoeksvaardigheden verder. Vanaf september 2012 wordt een breed studieprogramma aangeboden aan de oudejaarsstudenten, met vier specialisaties (of ‘trajecten’) waar je één van kiest:

  • Taal en Cognitie

  • Taal en Communicatie

  • Taalbeschrijving

  • Vergelijkende Indo-Europese taalwetenschap

Naast de verplichte vakken heb je binnen je traject veel vrijheid om zelf een programma samen te stellen met keuzevakken, die je ook bij één van de andere specialisaties kunt invullen.

De eerstejaarscursussen fungeren als volgt als nadere oriëntatie op de trajecten:

  • Psycholinguïstiek | Taal & Cognitie

  • Experimentele fonetiek | Taal & Cognitie

  • Woord en betekenis | Taalbeschrijving

  • Structuurcursus niet-westerse taal | Taalbeschrijving

  • Litouws | VIET

  • Gotisch | VIET

  • Argumentatieve & retorische analyse | Taal & Communicatie

  • Rapporteren over onderzoek | Taal & Communicatie

Voor sommige trajecten geldt dat de andere cursus(sen) op dat gebied dan verplicht worden gesteld in de trajectgebonden keuzeruimte van het tweede jaar:

  • Taal & Cognitie: zowel Psycholinguïstiek als Experimentele Fonetiek moeten deel uitmaken van het gevolgde programma

  • Taalbeschrijving: zowel Woord en betekenis als de structuurcursus niet-westerse taal moeten deel uitmaken van het gevolgde programma.

  • Taal & Communicatie: zowel Argumentatieve & retorische analyse als Taal, norm & institutie moeten deel uitmaken van het gevolgde programma.

Keuzeruimte
In je derde jaar heb je bovendien een keuzeruimte van 30 EC (15 EC per semester), waarin je kunt kiezen voor een stage, een keuzepakket bij een andere opleiding of een verblijf in het buitenland. Zo stippel je zelf je optimale weg door je studie uit. Voor meer informatie over de mogelijkheden voor invulling van deze keuzeruimte zie: www.hum.leidenuniv.nl/onderwijs/keuzeruimte

Specialisaties / trajecten

Specialisatie Taal en Cognitie

Bij Taal en Cognitie bestudeer je taal als een cognitief systeem. Je houdt je bezig met (formele) modellen over taal die proberen te verklaren hoe taal in onze hersenen is gerepresenteerd, hoe het taalsysteem zich ontwikkelt bij kinderen, en hoe hersenschade het taalsysteem kan aantasten. Deze specialisatie raakt aan onderzoeksgebieden als psychologie, neurowetenschap en informatica.

Specialisatie Taal en Communicatie

Bij de bestudering van de relatie tussen taal en communicatie draait het om de vraag hoe mensen taal gebruiken om bepaalde boodschappen aan elkaar over te dragen en om bepaalde effecten bij elkaar te bewerkstelligen. De nadruk ligt bij Taal en Communicatie dan ook op de functies van taal en minder op de grammaticale eigenschappen ervan.

Specialisatie Taalbeschrijving

Alle talen hebben een grammatica. Maar van de ongeveer 6.000 talen wereldwijd zijn er slechts 500 redelijk bekend en beschreven. Duizenden talen wachten dus nog op een nieuwsgierige taalwetenschapper om de structuren te achterhalen en te beschrijven.

Specialisatie Vergelijkende Indo-Europese taalwetenschap

Wat hebben Nederlands, Russisch, Hindi en Perzisch met elkaar te maken? Op het eerste gezicht weinig. Toch hebben de talen een gemeenschappelijke oorsprong: het Indo-Europees. Deze oertaal werd waarschijnlijk rond 3500 voor Christus gesproken in Zuid-Rusland. De mensen en hun taal verspreidden zich over alle windstreken, van Noordwest-Europa tot India. Er ontstonden regionale verschillen en uiteindelijk verschillende talen.

BA-eindwerkstuk en afstudeereisen

Om te kunnen afstuderen moeten studenten het programma van 180 EC hebben behaald, voldoen aan de eisen van hun traject en de keuzeruimte en, als onderdeel van het programma, hun BA-eindwerkstuk met succes hebben afgerond. De opleiding laat de keuze voor het onderwerp van het eindwerkstuk over aan studenten, zolang het past binnen hun traject. Het BA-eindwerkstuk is het grootste en belangrijkste werkstuk van de bacheloropleiding. Het is het schriftelijk verslag van een onderzoek dat een student heeft verricht in de door hem of haar gekozen discipline onder begeleiding van een docent van zijn of haar opleiding. Het werkstuk heeft in de regel een omvang van maximaal 8500 woorden (inclusief noten, bibliografie en bijlagen). De regeling van het BA-eindwerkstuk is te vinden op www.hum.leidenuniv.nl/studenten/reglementen

Aansluitende programma’s

Het bachelorprogramma Taalwetenschap geeft toegang tot de eenjarige MA Linguistics aan de Universiteit Leiden binnen de specialisatie die aansluit op de afgeronde BA afstudeerrichting. Bachelors Taalwetenschap kunnen bovendien solliciteren naar een plaats in de tweejarige onderzoeksmasteropleiding Linguistics (research) van de Universiteit Leiden. Vakken die je in je derdejaars keuzeruimte volgt, kunnen je ook toegang geven tot een andere masteropleiding, eventueel met een pre-masterprogramma. Voor meer informatie over de verschillende masteropleidingen en de inschrijvingsprocedure, zie www.mastersinleiden.nl